Artigo de Víctor F. Freixanes publicado n'a Voz de Galicia, tempo atrás.
Van alá máis de vinte anos. Lembro ben aquelas primeiras eleccións democráticas do 77 nunha parroquia de Salvaterra de Miño, cos paisanos arremuiñados e un tanto confusos diante do grupo escolar, que é onde estaba a urna, e un cuarteto de gaitas tocando na esplanada. Seica o Concello puxera as gaitas. Polo aquel do acontecemento. Logo, os interventores das mesas mandaran retiralas, por se alguén entendía que era un xeito de condicionar o voto. A xente entraba no casetiño das papeletas coma nun confesionario. Talmente. Máis de unha ou dúas avemarías deberon rezarse alí dentro. Eu traballaba daquela na infantería do xornalismo, non sei se para "Teima" ou para "Informaciones", e cubría a primeira experiencia democrática na Galicia rural.
Había dous velliños que recordaban os días da República. El sobre todo. Viñan vestidos de domingo. Entraron no colexio coma nunha igrexa, saudaron, o home coa pucha na man e a camisa branca, moi branca, abotoada ata o pescozo, sen garabata, traxe escuro, moi alisado, de levar moito tempo no armario, e a muller cun pano na cabeza e unha chaqueta de lá, tamén moi limpa, un paso detrás del. Falaban baixiño, coma quen trae un tesouro escondido, e sentinlle dicir ó vello cando entrou ela na cabina: "Terma ben do papeliño".
Toda a liberdade nun papeliño. A liberdade e a razón da soberanía, que por primeira vez os recoñecía cidadáns, non súbditos, e lles abría (non sen contradiccións) as portas da contemporaneidade. A eles, que viñan de San Andrés de Uma e aínda non tiñan televisión. ¿Quen dixo que a Galicia rural era predemocrática? Ó saír do colexio, o paisano da pucha tirou do peto outro anaco de papel, este máis grande, case medio folio, amarelo e moi dobrado. Os xornalistas arremuiñámonos arredor. Alguén debe ter aínda as fotos. Era unha papeleta do plebiscito do Estatuto de Autonomía do 36, daquelas mesmas que utilizou González Fresco no monte para despedirse do mundo antes de que o cazaran a tiros polas gábeas. O vello traía a memoria no peto. Coma quen recupera nun instante todo o tempo perdido: corenta anos roubados, pero recuperados nun intre, a penas nun xesto. Cada vez que chaman a urnas, acórdome dos velliños aqueles de Salvaterra, que acaso xa non estean entre nós, e mais da festa das gaitas, e o sol de xuño nos tellados das casas, e a chispa nos ollos do paisano dicíndolle á muller: "Terma ben do papeliño".
Van alá máis de vinte anos. Lembro ben aquelas primeiras eleccións democráticas do 77 nunha parroquia de Salvaterra de Miño, cos paisanos arremuiñados e un tanto confusos diante do grupo escolar, que é onde estaba a urna, e un cuarteto de gaitas tocando na esplanada. Seica o Concello puxera as gaitas. Polo aquel do acontecemento. Logo, os interventores das mesas mandaran retiralas, por se alguén entendía que era un xeito de condicionar o voto. A xente entraba no casetiño das papeletas coma nun confesionario. Talmente. Máis de unha ou dúas avemarías deberon rezarse alí dentro. Eu traballaba daquela na infantería do xornalismo, non sei se para "Teima" ou para "Informaciones", e cubría a primeira experiencia democrática na Galicia rural.
Había dous velliños que recordaban os días da República. El sobre todo. Viñan vestidos de domingo. Entraron no colexio coma nunha igrexa, saudaron, o home coa pucha na man e a camisa branca, moi branca, abotoada ata o pescozo, sen garabata, traxe escuro, moi alisado, de levar moito tempo no armario, e a muller cun pano na cabeza e unha chaqueta de lá, tamén moi limpa, un paso detrás del. Falaban baixiño, coma quen trae un tesouro escondido, e sentinlle dicir ó vello cando entrou ela na cabina: "Terma ben do papeliño".
Toda a liberdade nun papeliño. A liberdade e a razón da soberanía, que por primeira vez os recoñecía cidadáns, non súbditos, e lles abría (non sen contradiccións) as portas da contemporaneidade. A eles, que viñan de San Andrés de Uma e aínda non tiñan televisión. ¿Quen dixo que a Galicia rural era predemocrática? Ó saír do colexio, o paisano da pucha tirou do peto outro anaco de papel, este máis grande, case medio folio, amarelo e moi dobrado. Os xornalistas arremuiñámonos arredor. Alguén debe ter aínda as fotos. Era unha papeleta do plebiscito do Estatuto de Autonomía do 36, daquelas mesmas que utilizou González Fresco no monte para despedirse do mundo antes de que o cazaran a tiros polas gábeas. O vello traía a memoria no peto. Coma quen recupera nun instante todo o tempo perdido: corenta anos roubados, pero recuperados nun intre, a penas nun xesto. Cada vez que chaman a urnas, acórdome dos velliños aqueles de Salvaterra, que acaso xa non estean entre nós, e mais da festa das gaitas, e o sol de xuño nos tellados das casas, e a chispa nos ollos do paisano dicíndolle á muller: "Terma ben do papeliño".
2 comentários:
Joder que bonito,
eu emocioneime léndoo, supoño que son especialmente sensible a isto... Como me gustaría que o da historia fose o meu avó. Como consolo pedirei coñecer EU algún día a República
Sabia que che ia passar. Eu tamém me emocionei lendo-o. Esperemos conhecer algum dia a república galega; senom, sempre nos queda a opçom de ir-nos a Portugal ;-)
Enviar um comentário